latince kökenli Hidro ve Sefalus anlamına gelen iki kelimenin birleşmesinden meydana gelmiş, kafa suyu olarak adlandırılan bir terimdir. Tıbbı olarak beyinde fazladan sıvı birikimi ve bunun sonucunda oluşan kafada ki şekil bozukluğuna
denir. Beyin ve omurilik arasında sürekli bir sıvı oluşumu ve akışı meydana gelmektedir. Bu sıvının başlıca görevleri, beynine besleyici maddeler taşıyarak beynin beslemesini sağlamak ve oluşan atıkları almak, beyin ve omurilik arasında oluşan basınç farklılıklarını dengelemek ve son olarak ta beyini dışarıdan gelecek darbelere karşı bir hava yastığının yaptığı gibi beyini bu darbelere karşı korumaktır.
Hidrosefali hastalığı her yaş arılığın da görülebileceği gibi en fazla çocuklarda ( Hastaların büyük bir çoğunluğu ) ve yaşlılarda (60 yaş üstü ) görülür. Kronik bir hastalık olduğu için kontrol altına alınabilir ancak bütünüyle ortadan kaldırılamaz. Her hastalıkta olduğu gibi erken teşhis ve tedavi çok önemlidir.
Hidrosefalinin nedenleri
Hidrosefali hastalığı doğuştan olduğu gibi sonradan da ortaya çıkabilen bir durumdur. Doğuştan çok nadirde olsa genetik bozukluklar sonucu ortaya çıkabilmektedir. Başlıca diğer nedenleri;
- Beyin omurilik sıvısının tümör gibi sebeplerden dolayı fazla üretilmesi.
- Beyin kanaması, kafa travmaları, beyin tümörleri vb. sebeplerden dolayı beyin omurilik sıvıların dolaşım sisteminde tıkanıklık oluşması.
- Beyin omurilik sıvısının, beyin ile omurilik arasındaki basınç dengesizliğinden dolayı bu sıvının emilimin az olması.
- Menenjit ve benzeri beyin hastalıkları
- Beyin omurilik sıvısı dolaşım sistemini daraltan yada tıkayan içi sıvı dolu kistler.
Hidrosefali belirtileri
Bebeklerde hidrosefali belirtileri; Bebeklerde en belirgin bulgusu kafanın normalden büyük olması, kafatası üzerindeki deride beyinde meydana gelen fazla basınçtan dolayı deri incelmesi ve damarların belirginleşmesi, kusma, gözlerin aşağı doğru bakması olarak sıralanabilir.
Çocuklukta Hidrosefali belirtileri; Çocuklarda başın anormal olarak büyümesi, dengesizlik, konsantrasyonda zorluk, diğer çocuklara nazaran geç yürüme ve geç konuşma, baş ağrısı, ateş, kusma ve kollar eller arasında koordinasyon bozuklukları gibi sıralanabilir.
Yetişkinlerde Hidrosefali belirtileri; Bozuk görme, dengede kalmada zorluk, eller ve kollar arası koordinasyon bozukluğu, uyanık kalmada zorluk, sürekli uyama hissi, bunama, baş ağrısı olarak sıralanabilir.
Yaşlılarda (60 yaş Üstü) Hidrosefali belirtileri; Baş ağrısı, idrak kaçırma, yürümede dengesizlik, sürüklenerek yürüme, koordinasyon bozukluğu gibi sıralanabilir.
Hidrosefali tedavisi
Hidrosefali hastalığının çıkış sebebi tıkanma ise bu tıkanıklığa neden olan durum ortadan kaldırılmak yada burada oluşan fazla sıvıyı vücudun başka bir yerine ŞANT denilen bir sitem ile beyin dışına iletmektir. Beyinde biriken fazla sıvının iletildiği yer, karın içindeki organları saran zarın ( Periton ) içidir. Beyin içine yerleştirilen ŞANT ömür boyu burada kalır ve düzenli olarak kontrolü sağlanmalıdır.